حکایت افتادن شغال در خم رنگ و رنگین شدن و دعوی طاووسی او در مرکز تخصصی شعر و عرفان دیدارجان
حکایت افتادن شغال در خم رنگ و رنگین شدن و دعوی طاووسی او
شغالی درونِ خمره ای از رنگ های گونه گون می رود . وقتی از آن بیرون می آید پوستی رنگین پیدا می کند و به دیگر شغال ها ناز و فخر می فروشد که : بله ، من یک طاووسِ بهشتی ام . من شغال نیستم . شغالان بدو می گویند : حال که رنگِ طاووسانِ گلستان به خود بسته ای ، آیا بانگِ طاووسان نیز داری و یا همچنان زوزه برمی کشی ؟ بدین سان شغالِ مدعی رسوا می شود .
استاد فروزانفر این حکایت را اینگونه نقل کرده است : شغالی که از خودخواهی و تکبّرِ نابجا ممتلی بود . چند پرِ طاووس که از تن وی فرو ریخته بود بیافت . برگرفت و پیکرِ زشت و نابِاَندامِ خود ، بدان بیاراست و چون زیبایی آن بال بدید زشتی خویش از یاد بِبُرد و از همجنسان ببرید و به مجمعِ طاووسان پیوست . طاووسان که آن تنِ ناساز و چهرۀ بی شرم دیدند به آسیبِ منقار ، آن بال و پَرِ مستعار بکندند و شغالِ زشت اندام را وادار به گریز کردند . شغال که در جمعِ طاووسان قدر و منزلتی نیافته بود ، غرقِ اندوه گشت و به شتابِ فراوان به سوی شغالان بازگشت . شغالان هم روی درکشیدند و از وی برمیدند . شغالی گفت : اگر بدانچه بود و داشتی قناعت می ورزیدی نه ضربت منقارِ طاووسان می دیدی و نه نفرت شغالان . ( مأخذ قصص و تمثیلات مثنوی ، ص 92 ) .
این حکایت بطور کُلّی نقدِ حال مدّعیان و ژاژخایان است که به زبان طنز بیان شده ، خواه مدّعیان ارشاد و دستگیری در میان صوفی نمایان و خواه مدّعیان علم و کمال در میان فضل فروشان عاری از معنا . و هر مدّعی دیگر که ریاکارانه ، خود را به زیبِ علم و هنر و فضل و کمال می آراید و می لافد و این و آن را می فریبد .
***
شرح و تفسیر اشعار ” حکایت افتادن شغال در خم رنگ و رنگین شدن و دعوی طاووسی او ” در مرکز تخصصی شعر و عرفان دیدار جان مطالعه نمائید .
بخش اوّل : شرح و تفسیر رنگین شدن شغال و دعوی طاووسی کردن او
بخش دوم : شرح و تفسیر چرب کردن مردِ لافی لب و سبلتِ خود را هر بامداد
بخش سوم : شرح و تفسیرایمن بودن بلعمِ باعور از امتحان ها
بخش چهارم : شرح و تفسیردعوی طاووسی کردن آن شغال که در خمِ صِباغ افتاد
بخش پنجم : شرح و تفسیرتشبیه فرعون و دعوی الوهیت به شغال و دعوی طاووسی
بخش ششم : شرح و تفسیر بیان تفسیر « ولَتَعرِفَنّهُم فی لَحنِ القَول »
بخش هفتم : شرح و تفسیر قصۀ هاروت و ماروت و دلیری ایشان بر امتحانِ حق تعالی