شرح و تفسیر نومید کردن وزیر ، مریدان را از رفض خلوت

شرح و تفسیر نومید کردن وزیر ، مریدان را از رفض خلوت در مرکز تخصصی شعر و عرفان دیدارجان

شرح و تفسیر نومید کردن وزیر ، مریدان را از رفض خلوت

شاعر : مولانا جلال الدین محمد بلخی

کتاب : مثنوی معنوی

قالب شعر : مثنوی

آدرس شعر : مثنوی معنوی مولوی دفتر اول ابیات 643 تا 649

نام حکایت : پادشاه جهود که نصرانیان را می کشت از بهر تعصب

بخش : 19 از 24

مثنوی معنوی مولوی
داستان و حکایت

در میان جهودان ، پادشاهی جبار و بیدادگر بود که نسبت به عیسویان سخت کینه توز بود . این پادشاه موسی (ع) و عیسی (ع) را که در واقع شعله ای از یک چراغ و با هم متحد بودند را از روی تعصب ، مخالف یکدیگر می انگاشت و در صدد بو که دین و آئین عیسویان را براندازد . او وزیری کاردان و زیرک داشت که در امور مهم او را یاری می داد . وزیر می دانست که ایمان و عقیده مردم را نمی توان با خشم و زور از میان برداشت بلکه برعکس هر چه زور و خشونت سخت تر باشد عقیده و ایمان مردم استوارتر گردد و از اینرو نیرنگی ساخت و شاه را نیز موافق خود کرد . بر اساس این نیرنگ شاه را متقاعد نمود که چنین وانمود سازد که وزیر به آئین عیسویان گرایش یافته است ، پس باید دست و گوش و بینی او را برید و …

متن کامل حکایت آن پادشاه جهود که نصرانیان را می کشت از بهر تعصب را در مرکز تخصصی شعر و عرفان مطالعه نمایید.

متن کامل ابیات 643 الی 649

643) آن وزیر از اندرون آواز داد / کای مریدان از من این معلوم باد

644) که مرا عیسی چنین پیغام کرد / کز همه یاران و خویشان باش فرد

645) روی ، در دیوار کن ، تنها نشین / وز وجود خویش هم خلوت گزین

646) بعد از این دستوری گفتار نیست / بعد از این با گفت و گویم کار نیست

647) الوداع ای دوستان ، من مرده ام / رخت بر چارم فلک بر برده ام

648) تا به زیر چرخ ناری چون حطب / من نسوزم در عنا و در عطب

649) پهلوی عیسی نشینم بعد از این / بر فراز آسمان چارمین

شرح و تفسیر نومید کردن وزیر ، مریدان را از رفض خلوت

آن وزیر از اندرون آواز داد / کای مریدان از من این معلم باد


وزیر مکار از درون خلوتگاه خود بانگ زد که ای مریدان می خواهم این مطلب را به شما تفهیم کنم .

که مرا عیسی چنین پیغام کرد / کز همه یاران و خویشان باش فرد


عیسی (ع) به من این چنین پیغام داده که باید از همه یاران و خویشان و کسانت جدا باشی .

روی ، در دیوار کن ، تنها نشین / وز وجود خویش هم خلوت گزین


روی به دیوار کن و تنها بنشین و حتی از خویشتن خود نیز خلوت کن . یعنی خلوت نشینی را شدیدا مراعات کن .

بعد از این دستوری گفتار نیست / بعد از این با گفت و گویم کار نیست


زین پس اجازه ندارم که وعظ و گفتاری برای کسی داشته باشم و بعد از این دیگر هیچ حرف و سخنی نخواهم داشت زیرا مامور به سکوت شده ام .

الوداع ای دوستان ، من مرده ام / رخت بر چارم فلک بر برده ام


خداحافظ ای دوستان ، من مرده ام یعنی از خویشتن رهیده ام و رخت سفر بربسته ام و به سوی آسمان چهارم کوچیده ام . [ بر طبق روایت عیسی (ع) را به آسمان چهارم برده اند ] .

تا به زیر چرخ ناری چون حطب / من نسوزم در عنا و در عطب


تا در این دنیای دون مانند هیزم در رنج و درد نسوزم زیرا که رنج و درد اهل دنیا به قدر ابتلای ایشان به دنیاست پس با رفتنم از دنیا از رنج رها می شوم .

چرخ ناری به معنی عصر آتش که به قول قدما از “خاک و باد و آب و آتش” بالاتر است ، حطب به معنی هیزم ، عنا به معنی رنج و مشقت ، عطب به معنی هلاکت و تباهی .

پهلوی عیسی نشینم بعد از این / بر فراز آسمان چارمین


زین پس بر بالای آسمان چهارم در کنار حضرت عیسی (ع) خواهم نشست . [ نیکلسون گوید : در اشعار فارسی و ترکی ، اشارات به آسمان چهارم ( فلک خورشید) به معنای منزلگاه عیسی (ع) پس از عروج او به آسمان ، زیاد است در حالیکه به گفته ابن عربی (در فتوحات مکیه) عیسی (ع) در آسمان دوم مقام دارد . به هر حال در این باب ، روایات مختلف است ] .

دکلمه نومید کردن وزیر ، مریدان را از رفض خلوت

دکلمه نومید کردن وزیر ، مریدان را از رفض خلوت

زنگینامه مولانا جلال الدین محمد بلخی

سرزمین ایران از دیرباز مهد تفکرات عرفانی بوده است . از این رو در طی قرون و اعصار ، نام آورانی بی شمار در عرصه عرفان و تصوف در دامن خود پرورش داده است . یکی از این بزرگان نام آور ، حضرت مولانا جلال الدین محمد بلخی است که به ملای روم و مولوی رومی آوازه یافته است . او در ششم ربیع الاول سال 604 هجری قمری در بلخ زاده شد . پدر او محمدحسین  خطیبی است که به بهاءالدین ولد معروف شده است و نیز او را با لقب سلطان العلما یاد کرده اند . بهاء ولد از اکابر صوفیه و اعاظم عرفا بود و خرقه او به احمد غزالی می پیوست و در علم عرفان و …

متن کامل زندگینامه مولانا جلال الدین بلخی را در مرکز تخصصی شعر و عرفان مطالعه نمایید.

معرفی کتاب مثنوی معنوی مولوی

مثنوی معنوی کتابی تعلیمی و درسی در زمینه عرفان ، اصول تصوف ، اخلاق ، معارف و …است . مولانا بیشتر به خاطر همین کتاب شریف معروف شده است . مثنوی معنوی دریای ژرفی است که می توان در آن غواصی کرد و به انواع گوهرهای معنوی دست یافت با آنکه تا آن زمان کتابهای ارزشمند و گرانقدری نظیر منطق الطیر عطار نیشابوری و حدیقت الحقیقت سنائی و گلشن راز شبستری از مهمترین و عمیق ترین کتب عرفانی و صوفیانه به شمار می رفتند ولی با ظهور مثنوی معنوی مولانا و جامعیت و ظرافت و نکته های باریک و …

متن کامل معرفی جامع کتاب مثنوی معنوی مولوی را در مرکز تخصصی شعر و عرفان مطالعه نمایید.

منابع و مراجع :

  1. شرح جامع مثنوی معنوی – دفتر اول – تالیف کریم زمانی – انتشارات اطلاعات

Tags:
2s یادداشت ها
  1. ناشناس 4 سال پیش

    با سلام
    از معانی و تفاسیر ابیات در این وبلاگ بسیار بهره جستم
    گویی طی این سال ها به گمشده خود رسیدم

  2. مهدی 3 سال پیش

    سلام و تشکر
    برای رفتن به ادامه حکایت یا حکایت بعدی یه کلیدی بزارین خواهشا

ارسال پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

*

تماس با دیدارجان

لطفا نظرات ، انتقادات و پیشنهادات خود را ارسال فرمایید.

درحال ارسال

وارد شوید

اطلاعات خود را فراموش کرده اید؟