ما مریدان روی سوی قبله چون آریم چون / روی سوی خانه خمار دارد پیر ما

مریدان شیخ صنعان با هم مشاوره می کنند که پیر ما عاشق دختر ترسا گشت و باده نوشید و انواع منهیات را مرتکب شد و بلکه به قول شیخ عطار کافر شد پس از این به بعد حال ما چطور خواهد شد . بعضی از مریدان گفتند که برگردیم به مکه ولی بعضی گفتند : « ما مریدان روی سوی کعبه چون آریم چون ، روی سوی خانه خمار دارد پیر ما » و گفتند که پیر ما مرتکب فسق و فجور شده است و حتما در این کار یک حکمت است پس باید صبر کرد تا حق تعالی چه کند .

در خرابات طریقت ما به هم منزل شویم / کاین چنین رفتست در عهد ازل تقدیر ما

در میخانه کافران ما هم با پیرمان هم منزل شویم . زیرا در روز ازل قضا و قدر ما اینطور واقع شده است . سه بیت اخیر تلمیح به قصه مذکور است . ( خرابات = میخانه . مغان = مطلقا به معنی کافران . خرابات مغان = میخانه کافران )

عقل اگر داند که دل در بند زلفش چون خوشست / عاقلان دیوانه گردند از پی زنجیر ما

اگر معلوم عقل می شد که دل در زلف جانانه چه ذوق و صفایی دارد . عقلا تماما دیوانه می شدند . یعنی خود را به دیوانگی می زدند یا تظاهر به دیوانگی می کردند برای اینکه به زیر زنجیری که دل گرفتار آن است بروند .

روی خوبت آیتی از لطف بر ما کشف کرد / زان زمان جز لطف و خوبی نیست در تفسیر ما

روی زیبای تو برای ما از لطف و لطافت یک آیت یعنی یک علامت فتح و کشف کرد . از آن جهت است که در تفسیر ما جز لطف و خوبی چیز دیگر نیست .

حاصل معنی : هر چه تا کنون از تو دیده ام سراسر لطف بوده و خوبی و غیر این چیز دیگری نبوده . یعنی سراسر لطف و احسان بوده پس همین است که هر سخن ما لطف است و خوب .

با دل سنگینت آیا هیچ درگیرد شبی / آه آتش ناک و سوز سینه شبگیر ما 

آیا آه سوزناک همچون آتش و سوز و گداز ناله سحرگاه ما شبی بر دل سنگین تو اثر خواهد کرد . ( شبگیر = واقعه ای که در شب اتفاق می افتد )

تیر آه ما ز گردون بگذرد حافظ خموش / رحم کن بر جان خود پرهیز کن از تیر ما

ای حافظ ، تیر آه ما از فلک می گذرد . ما را با فریاد و فغان خود رنجیده مکن و بر خود رحم کن و از تیر آه ما حذر کن وگرنه تو را نابود می کند .