وصیت کردن عمران جفت خود را که مرا ندیدی | شرح و تفسیر

وصیت کردن عمران جفت خود را که مرا ندیدی | شرح و تفسیر در مرکز تخصصی شعر و عرفان دیدارجان

وصیت کردن عمران جفت خود را که مرا ندیدی | شرح و تفسیر

شاعر : مولانا جلال الدین محمد بلخی

کتاب : مثنوی معنوی

قالب شعر : مثنوی

آدرس شعر : مثنوی معنوی مولوی دفتر سوم ابیات 888 تا 901

نام حکایت : خواب دیدن فرعون آمدن موسی را و تدارک اندیشیدن

بخش : 5 از 17 ( وصیت کردن عمران جفت خود را که مرا ندیدی )

مثنوی معنوی مولوی

خلاصه حکایت خواب دیدن فرعون آمدن موسی را و تدارک اندیشیدن

هر چند ماجرای ولادت حضرت موسی (ع) در تفاسیر قرآن کریم و تواریخ به صورت های مختلف نقل شده . ولی این مطلب موردِ اتفاق است که نجات یافتن موسی از دستِ قهر و ستمِ فرعونی با مشیّتِ الهی و عنایتِ ربّانی بوده است . تورات در نقلِ این ماجرا به اجمال و اختصار سخن گفته و از تفصیلِ آن اجتناب ورزیده است . پس از آنکه منجّمان و خواب گزاران ، فرعون را از ولادت موسی می آگاهانند . به دستور فرعون ، فرزندانِ ذکورِ بنی اسرائیل قتل عام می شوند و …

متن کامل « حکایت خواب دیدن فرعون آمدن موسی را و تدارک اندیشیدن » را در مرکز تخصصی شعر و عرفان مطالعه نمایید .

متن کامل اشعار وصیت کردن عمران جفت خود را که مرا ندیدی

ابیات 888 الی 901

888) وامَگردان هیچ ازینها دَم مَزن / تا نیاید بر من و ، تو صد حَزَن

889) عاقبت پیدا شود آثارِ این / چون علامت ها رسید ای نازنین

890) در زمان از سوی میدان نعره ها / می رسید از خلق و پُر می شد هوا

891) شاه از آن هیبت بُرون جَست آن زمان / پا برهمه ، کین چه غلغل هاست ؟ هان ؟

892) از سویِ میدان چه بانگ ست و غریو / کز نهیبش می رمد جِنّی و دیو ؟

893) گفت عمران ، شاهِ ما را عُمر باد / قومِ اسرائیلیان اند از تو شاد

894) از عطای شاه شادی می کنند / رقص می آرند و ، کف ها می زنند

895) گفت : باشد کین بُوَد ، امّا و لیک / وهم و اندیشه مرا پُر کرد نیک

896) این صدا ، جانِ مرا تغییر کرد / از غم و اندوهِ تلخم پیر کرد

897) پیش می آمد سپس می رفت شَه / جمله شب او همچو حامل وقتِ زَه

898) هر زمان می گفت : ای عِمران مرا / سخت از جا برده است این نعره ها

899) زَهره نی عِمرانِ مسکین را که تا / باز گوید اختلاطِ جُفت را

900) که زنِ عِمران به عِمران درخزید / تا که شد استارۀ موسی پدید

901) هر پیمبر که در آید در رَحِم / نَجمِ او بر چرخ گردد مُنتَجِم

شرح و تفسیر وصیت کردن عمران جفت خود را که مرا ندیدی

وامَگردان هیچ ازینها دَم مَزن / تا نیاید بر من و ، تو صد حَزَن


عِمران به همسرِ خویش گفت : مبادا این راز را جایی آشکار کنی تا بر من و تو صد نوع اندوه و غصه نرسد .

عاقبت پیدا شود آثارِ این / چون علامت ها رسید ای نازنین


ای عزیز ، بالاخره آثار و نشانه های این کار نمایان خواهد شد . آنگاه که نشانه های این آمیزش ظاهر شد . خواهی دید که پیش از این خواب گزاران و منجمان از آن خبر داده بودند ( شرح کبیر انقروی ، جزو اوّل ، دفتر سوم ، ص 342 )

در زمان از سوی میدان نعره ها / می رسید از خلق و پُر می شد هوا


در همین احوال بود که از جانبِ میدان ، غریو و فریاد مردم به گوش می رسید و همۀ فضای شهر را فرا گرفته بود .

شاه از آن هیبت بُرون جَست آن زمان / پا برهمه ، کین چه غلغل هاست ؟ هان ؟


فرعون ، بیمناک از خواب پرید و پا برهمه بیرون دوید و گفت : این همه سر و صدا برای چیست ؟

از سویِ میدان چه بانگ ست و غریو / کز نهیبش می رمد جِنّی و دیو ؟


این دیگر چه بانگ و فریادی است که از جانبِ میدان به گوش می رسد و از بیمِ آن جن و پری هم پا به فرار می گذارند .

گفت عمران ، شاهِ ما را عُمر باد / قومِ اسرائیلیان اند از تو شاد


عِمران گفت : عُمرِ شاه بلند باد . بنی اسرائیل از دیدارِ تو شادمان شده اند .

از عطای شاه شادی می کنند / رقص می آرند و ، کف ها می زنند


آنها از هدیِه ها و بخشش های تو شادمانند و می رقصند و دست افشانی می کنند .

گفت : باشد کین بُوَد ، امّا و لیک / وهم و اندیشه مرا پُر کرد نیک


فرعون گفت : شاید چنین باشد امّا فکر و خیال و دلشوره بر من چیره شده است .

ترسیدن فرعون از آن بانگ


این صدا ، جانِ مرا تغییر کرد / از غم و اندوهِ تلخم پیر کرد


این داد و فریاد ها مرا منقلب کرده و از غم و غصۀ جانکاه ، پیرم کرده است .

پیش می آمد سپس می رفت شَه / جمله شب او همچو حامل وقتِ زَه


فرعون از شدّتِ پریشانی سراسرِ شب را مانند زنان حامله در حال رفت و آمد بود . [ زَه = زاییدن ]

هر زمان می گفت : ای عِمران مرا / سخت از جا برده است این نعره ها


و هر دَم می گفت : ای عِمران این نعره ها و فریادها مرا سخت بیتاب کرده است .

زَهره نی عِمرانِ مسکین را که تا / باز گوید اختلاطِ جُفت را


ولی عِمرانِ بینوا جرأت نداشت مسئله آمیزشِ خود را با همسرش به زبان آورد .

که زنِ عِمران به عِمران درخزید / تا که شد استارۀ موسی پدید


و به او بگوید : ای فرعون ، زنِ عِمران با او همبستر شد و در نتیجه ، ستارۀ موسی پدیدار گشت .

هر پیمبر که در آید در رَحِم / نَجمِ او بر چرخ گردد مُنتَجِم


هر پیامبری که نطفه اش در رَحِمِ مادر منعقد می شود ، ستارۀ او در پهنۀ آسمان می درخشد . ( مُنتَجِم = روشن و تابان ) [ این بیت مبتنی بر این عقیده است که تصور می کرده اند که در موقعِ ولادت انبیاء ستاره ای سرخ در آسمان طالع می شود ( مأخذ قصص و تمثیلات مثنوی ، ص 94 ) ]

دکلمه وصیت کردن عمران جفت خود را که مرا ندیدی

خلاصه زندگینامه مولانا جلال الدین محمد بلخی

سرزمین ایران از دیرباز مهد تفکرات عرفانی بوده است . از این رو در طی قرون و اعصار ، نام آورانی بی شمار در عرصه عرفان و تصوف در دامن خود پرورش داده است . یکی از این بزرگان نام آور ، حضرت مولانا جلال الدین محمد بلخی است که به ملای روم و مولوی رومی آوازه یافته است . او در ششم ربیع الاول سال 604 هجری قمری در بلخ زاده شد . پدر او محمدحسین  خطیبی است که به بهاءالدین ولد معروف شده است و نیز او را با لقب سلطان العلما یاد کرده اند . بهاء ولد از اکابر صوفیه و اعاظم عرفا بود و خرقه او به احمد غزالی می پیوست و در علم عرفان و …

متن کامل زندگینامه مولانا جلال الدین بلخی را در مرکز تخصصی شعر و عرفان مطالعه نمایید.

خلاصه معرفی کتاب مثنوی معنوی مولوی

مثنوی معنوی کتابی تعلیمی و درسی در زمینه عرفان ، اصول تصوف ، اخلاق ، معارف و …است . مولانا بیشتر به خاطر همین کتاب شریف معروف شده است . مثنوی معنوی دریای ژرفی است که می توان در آن غواصی کرد و به انواع گوهرهای معنوی دست یافت با آنکه تا آن زمان کتابهای ارزشمند و گرانقدری نظیر منطق الطیر عطار نیشابوری و حدیقت الحقیقت سنائی و گلشن راز شبستری از مهمترین و عمیق ترین کتب عرفانی و صوفیانه به شمار می رفتند ولی با ظهور مثنوی معنوی مولانا و جامعیت و ظرافت و نکته های باریک و …

متن کامل معرفی جامع کتاب مثنوی معنوی مولوی را در مرکز تخصصی شعر و عرفان مطالعه نمایید.

منابع و مراجع :

  1. شرح جامع مثنوی معنوی – دفتر سوم – تالیف کریم زمانی – انتشارات اطلاعات

Tags:
اولین نفری باشید که نظرتان را ثبت می کنید

ارسال پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

*

تماس با دیدارجان

لطفا نظرات ، انتقادات و پیشنهادات خود را ارسال فرمایید.

درحال ارسال

وارد شوید

اطلاعات خود را فراموش کرده اید؟