حکایت آن اعرابی که سگِ او گرسنه و انبانِ او پُر نان بود

حکایت آن اعرابی که سگِ او گرسنه و انبانِ او پُر نان بود در مرکز تخصصی شعر و عرفان دیدارجان

حکایت آن اعرابی که سگِ او گرسنه و انبانِ او پُر نان بود

سگی در حالِ جان کندن بود . صاحبش که یکی از صحرانشینان عرب بود در کنارش نشسته بود و اشکی سوزان می ریخت . عابری از آنجا می گذشت حالِ زارِ او را دید و از او پرسید : چرا می گریی ؟ از غمِ چه کسی داغ دار شده ای ؟ صاحبِ سگ گفت : از همۀ مالِ دنیا سگی وفادار داشتم که اینک در حالِ مُردن است . هم نگهبانم بود و هم برایم شکار می کرد . عابر پرسید : به چه سبب می میرد ؟ آیا زخم و آسیبی به او رسیده است ؟ صاحبِ سگ گفت : خیر ، بلکه از شدّتِ گرسنگی به حالِ مرگ افتاده است . در این لحظه نگاهِ عابر به کیسۀ انباشتۀ صاحبِ سگ افتاد و بدو گفت : درون این کیسه چیست ؟ جواب داد : نان و آذوقه . عابر گفت : مرد حسابی پس چرا مقداری از آن را به سگ نمی دهی که نمیرد ؟ صاحب سگ گفت : آخر مهر و محبّتم به آن سگ در این حد نیست که به او نان بدهم . زیرا برای خریدِ نان باید دِرهم و دینار بدهم ذر حالی که اشکِ چشمانم مفت و رایگان است .

مأخذِ این حکایت در جایی یافت نشد و استاد فروزانفر نیز در کتابِ مأخذِ قصص و تمثیلاتِ مثنوی ، مأخذی برای آن نیاورده است . بنابراین آنچه که از نظرِ مولانا اهمیّت دارد مقاصدِ والای عرفانی و اخلاقی و روانشناختی است . در بخش پیشین مولانا کلام را بدانجا آورد که برای دستیابی به عطایای الهی و مواهبِ ربّانی باید از صمیمِ دل به درگاهِ الهی تضرّع و اِنابت کرد و از درون متحوّل شد و قهراََ هر گونه ریا و ظاهرسازی در پیشگاهِ الهی پشیزی نیرزد . پس اگر ظاهر سازی و مردم فریبی در این دنیا کارساز گردد در محضرِ الهی باعثِ وبال و خسران شود . مولانا بدین مناسبت حکایت اعرابی و سگش را می آورد تا چهرۀ فریفتارانِ مدّعی را آشکار سازد و ضمن آن گُریزی هم به ادب دعا کردن می زند که از جملۀ آن ، خشوع و خلوص در دعاست .

***

شرح و تفسیر اشعار ” حکایت آن اعرابی که سگِ او گرسنه و انبانِ او پُر نان بود ” در مرکز تخصصی شعر و عرفان دیدار جان مطالعه نمائید .

شرح و تفسیر گریه اعرابی بر سگِ خود که از گرسنگی در حالِ مُردن بود

شرح و تفسیر بیان آنکه چشمِ بدی آدمی را چنان مُهلک نیست

شرح و تفسیر بیانِ تفسیر وَ اِن یَکادُالَذینَ کفَروُا لَیُز لِقُونَکَ

شرح و تفسیر آن حکیم که دید طاوسی پَرِ زیبای خود را می کند

شرح و تفسیر صفا و سادگی نَفسِ مُطمئنّه از فکرت ها مشوّش است

شرح و تفسیر در بیانِ قولِ رسول الله (ص) لا رَهبانِیّةَ فِی الاِسلام

شرح و تفسیر در بیانِ آنکه ثوابِ عملِ عاشق از حقّ هم حقّ است

شرح و تفسیر قولِ رسول الله (ص) ما ماتَ مَن ماتَ اِلّا و تَمَنّا

شرح و تفسیر بیانِ آنکه عقل و روح در آب و گِل محبوس اند

شرح و تفسیر جواب گفتن طاوس آن سائل را