غزل شماره 96 دیوان خواجه حافظ شیرازی | شرح و تفسیر در مرکز تخصصی شعر و عرفان دیدارجان
شاعر : شمس الدین محمد حافظ شیرازی
کتاب : دیوان اشعار
قالب شعر : غزل
آدرس شعر : غزل شماره 96 دیوان خواجه حافظ شیرازی
مدد کنید که برای علاجِ دردِ ما درمانی وجود ندارد . کمکم کنید و به دادم برسید که جدایی و هجران ما انتها ندارد . [ الغیاث = مدد خواستن ]
این زیبا رویان علاوه بر اینکه دین و دلمان را بردند قصدِ جانمان را هم دارند . از جور و ستم این خوبرویان به دادم برسید و کمکم کنید .
این محبوبان دلربا در مقابلِ یک بوسه یک جان می خواهند . به فریادم برسید . [ دلستانان = دلربایان ]
جای اعتراض است به خواجه که در برابرِ یک بوسۀ جانان ، دادن جان را خیلی مهم می داند . در حالی که عاشق حاضر است به بهای یک بوسه هزار جان فدا کند .
این معشوقان بی رحم خون دل ما را خوردند ، ای مسلمانان علاجِ دردِ ما چیست ؟ کمکم کنید . [ خون ما خوردند = خون کسی را خوردن کنایه از کشتن و بی رحمی نسبت به کسی / کافردلان = معشوقان بی رحم و ستمکار ، خواجه معشوقان را بدان سبب کافر دل می خواند که سنگدلی و ستمگری را که صفتی است برای کافران ، بر عاشقان روا می دارند . و نیز خوردن خون در دین اسلام حرام است . ]
کمکم کنید که شب و روز مانند حافظ از خود بی خود شده و گریان و سوزان گشته ام . [ بی خویشتن = از خود بیخود و بی طاقت / گریان و سوزان = در حالی که می گریم و می سوزم ]
به اتفاق تذکره نویسان لقب اصلی او شمس الدین است و آن از بیت ذیل که از قطعه در تاریخ وفات اوست برمی آید :
به سوی جنت اعلی روان شد / فرید عهد ، شمس الدین محمد
نویسنده مقدمۀ دیوان حافظ او را «شمس الملة و الدین» یاد کرده و یکی از دیوانهای چاپی حافظ «شمس الدین والدنیا» نوشته ، بدیهی است که لقب او همان شمس الدین بوده و «ملت» و «دنیا» زائد است .
پس از وفات او اهلِ ذوق و عرفان وی را با القاب ذیل خوانده و ستوده اند .
بلبل شیراز ، لسان الغیب ، خواجۀ عرفان ، خواجه شیراز ، ترجمان الحقیقت ، کاشف الحقایق ، ترجمان الاسرار ، مجذوب سالک ، ترجمان السان و غیره . نام وی به اتفاق همه صاحبان تذکره ، محمد است و آن از بیت ذیل که از قطعه در تاریخ وفات اوست ، تایید می شود .
یگانه سعدی ثانی ، محمدِ حافظ / از این سراچه فانی به دارِ راحت رفت
تخلص خواجه ، حافظ است . و …
متن کامل زندگینامه شمس الدین محمد حافظ شیرازی را در مرکز تخصصی شعر و عرفان مطالعه نمایید.
متن کامل معرفی جامع کتاب دیوان اشعار حافظ شیرازی را در مرکز تخصصی شعر و عرفان مطالعه نمایید.
1) ای عاشقان ای عاشقان امروز ماییم و شما / افتاده در غرقابه ای ، تا خود که داند آشنا…
1) هر آن ناظر که منظوری ندارد / چراغ دولتش نوری ندارد 2) چه کار اندر بهشت آن مدّعی را…
1) ای بادِ بی آرامِ ما ، با گُل بگو پیغام ما / که : ای گُل ، گُریز اندر…
1) مگر نسیم سَحر بوی یار من دارد / که راحت دل امّیدوار من دارد 2) به پای سرو درافتاده…
1) ای نوبهارِ عاشقان ، داری خبر از یارِ ما ؟ / ای از تو آبستن چمن ، و ای…
1) غلام آن سبک روحم که با ما سر گران دارد / جوابش تلخ و ، پنداری شِکر زیر زبان…