شرح و تفسیر غزل شماره 157 دیوان سعدی شیرازی در مرکز تخصصی شعر و عرفان دیدارجان
شرح و تفسیر غزل شماره 157 دیوان سعدی شیرازی
شاعر : ابو محمد مصلح بن عبدالله ملقب به سعدی شیرازی
کتاب : دیوان اشعار
قالب شعر : غزل
آدرس شعر : غزل شماره 157 دیوان سعدی شیرازی
1) پیش رویت قمر نمی تابد / خور به حکم تو سر نمی تابد
2) آتش اندر درون شب بنِشست / که تنورم مگر نمی تابد
3) بار عشقت کجا کشد دل من / که قضا و قدر نمی تابد ؟
4) ناوک غمزه بر دل سعدی / مزن ای جان ، چو برنمی تابد
شرح و تفسیر غزل شماره 157 دیوان سعدی شیرازی
پیش رویت قمر نمی تابد / خور به حکم تو سر نمی تابد
پیش چهرۀ تابانت مه از تابش بازمی ماند و خورشید هم از حکم تو سرپیچی نمی کند . [ خور = خورشید / سر تابیدن = کنایه از روی گردانیدن ، نافرمانی کردن ]
آتش اندر درون شب بنِشست / که تنورم مگر نمی تابد
از آنجا که سینۀ سوزانم روشنی ندارد ، آتش درون شب (خورشید) هم نمی تابد و روشنایی نمی بخشد . [ مگر = قید تأکید است به معنی همانا ، به درستی ]
بار عشقت کجا کشد دل من / که قضا و قدر نمی تابد ؟
بار عشق تو را که حتّی قضا و قدر هم از تحمّل آن عاجزند ، دل من چگونه به دوش کشد و حمل کند ؟[ قضا و قدر = حکم الهی ، سرنوشت / تابیدن = تحمّل کردن ]
ناوک غمزه بر دل سعدی / مزن ای جان ، چو برنمی تابد
ای جان ، تیر غمزه ات را بر دل سعدی مزن . زیرا قادر به تحمّل آن نیست . [ ناوک = تیر کوچک / غمزه = ناز و عشوه ، اشاره به چشم و ابرو / تابیدن = تحمّل کردن ]
دکلمه غزل شماره 157 دیوان سعدی شیرازی
افصح المتکلّمین ، مصلح بن عبدالله ملقب به سعدی شیرازی ، یکی از ستارگان قَدَرِ اوّل آسمان شعر و ادب فارسی است . وی به تقریب در سال 606 هجری قمری در شیراز و در خانواده ای که به تعبیر خودش ، همه از عالمان دین بودند ، دیده به جهان گشود . در کودکی پدر را از دست داد و تحت سرپرستی و تربیت جدِ مادریش قرار گرفت …
متن کامل زندگینامه سعدی شیرازی را در مرکز تخصصی شعر و عرفان مطالعه نمایید.
در میان آثار منظوم سعدی ، غزل هایش جایگاه ویژه ای دارد . بی تردید بخشی از شهرت سعدی از رهگذر سروده شدن این غزل ها تحقق یافته است . زیرا با مطالعه این سروده هاست که خواننده درمی یابد سعدی در یافته های عاطفی و احساسی خویش را در نهایت فصاحت و بلاغت به نظم کشیده و در اختیار مخاطب قرار داده است .
این غزل ها افزون بر جذابیت و دلفریبی و افزونی که در صورت آنها مشاهده می شود ، در بُعدِ معنایی آینه ای است از افکار انسان دوستانه ، عشق بع هستی و حیات بشری ، عنایت به عوالم روحانی و ماورایی ، تجربه های بشری که سعدی آنها را در سفرهایش و …
متن کامل معرفی جامع کتاب دیوان اشعار سعدی شیرازی را در مرکز تخصصی شعر و عرفان مطالعه نمایید.
منابع و مراجع :
- شرح غزلهای سعدی – جلد اول و دوم – نوشته دکتر محمدرضا برزگر خالقی و دکتر تورج عقدایی – انتشارات زوّار
