شرح و تفسیر جواب گفتن شیر ، نخچیران را و فواید جهد در مرکز تخصصی شعر و عرفان دیدارجان
شرح و تفسیر جواب گفتن شیر ، نخچیران را و فواید جهد
شاعر : مولانا جلال الدین محمد بلخی
کتاب : مثنوی معنوی
قالب شعر : مثنوی
آدرس شعر : مثنوی معنوی مولوی دفتر اول ابیات 904 تا 907
نام حکایت : نخچیران و شیر
بخش : 2 از 34
آورده اند در مرغزاری خوش که نسیم آن ، بوی بهشت را معطر کرده بود و عکس آن روی فلک را منور گردانیده ، از هر شاخی هزار ستاره تابان و در هر ستاره ای سپهر حیران …. و وحوش بسیار به سبب چراخور و آب در خصب نعمت بودند ، لیکن به مجاورت شیر ، آن همه نعمت و آسایش منقص بود . روزی جمع شدند و به نزدیک شیر رفتند و گفتند : تو هر روز پس از رنج بسیار و مشقت فراوان از ما یکی شکار می کنی و ما پیوسته در بیم و هراسیم و تو در رنج و تلاش ، اکنون چیزی اندایشیده ایم که تو را از آن فراغت و …
متن کامل حکایت نخچیران و شیر را در مرکز تخصصی شعر و عرفان مطالعه نمایید.
904) گفت : آری ، گر وفا بینم ، نه مکر / مکرها بس دیده ام از زید و بکر
905) من هلاک فعل و مکر مردمم / من گزیده زخم مار و کژدمم
906) مردم نفس از درونم در کمین / از همه مردم بتر در مکر و کین
907) گوش من ، لایلدغ المومن شنید / قول پیغمبر به جان و دل گزید
شرح و تفسیر جواب گفتن شیر ، نخچیران را و فواید جهد
گفت : آری ، گر وفا بینم ، نه مکر / مکرها بس دیده ام از زید و بکر
شیر به نخچیران گفت : بله سخنی که شما می گوئید مورد قبول من است به شرط آنکه از شما وفا ببینم نه نیرنگ و حیله زیرا تا کنون از افراد مختلف حیله های فراوان دیده ام . [ احتمال دارد شما نیز قصد فریب مرا داشته باشید . ]
من هلاک فعل و مکر مردمم / من گزیده زخم مار و کژدمم
من به وسیله حیله و فریب مردم به هلاکت رسیده ام و تا کنون توسط مار و عقرب گزیده شده ام . [ اهل ایمان باید هوشیار باشند و مفتون آدمیان مار صفت و عقرب سیرت نشوند . ]
مردم نفس از درونم در کمین / از همه مردم بتر از مکر و کین
نفس اماره ام از درون من به کمینم نشسته است تا مرا بفریبد و این نفس در حیله گری از همه مردمان شریر ، بدتر و زیان آورتر است . [ اشاره بیت به این حدیث است ” سرسخترین دشمن تو ، نفس تو است که میان دو پهلویت (درونت) جا دارد . ]
گوش من ، لایلدغ المومن شنید / قول پیغمبر به جان و دل گزید
شیر به نخچیران گفت : ای وحوش ! گوش من فرمایش حضرت رسول (ص) را شنید که فرموده است “شخص با ایمان از یک سوراخ دو بار گزیده نشود” . [ اهل ایمان هوشیار و مجرب اند و از چیزی که یک بار زیان رسانده دیگر بدان گرفتار نیابند . ]
دکلمه جواب گفتن شیر ، نخچیران را و فواید جهد
دکلمه جواب گفتن شیر ، نخچیران را و فواید جهد
سرزمین ایران از دیرباز مهد تفکرات عرفانی بوده است . از این رو در طی قرون و اعصار ، نام آورانی بی شمار در عرصه عرفان و تصوف در دامن خود پرورش داده است . یکی از این بزرگان نام آور ، حضرت مولانا جلال الدین محمد بلخی است که به ملای روم و مولوی رومی آوازه یافته است . او در ششم ربیع الاول سال 604 هجری قمری در بلخ زاده شد . پدر او محمدحسین خطیبی است که به بهاءالدین ولد معروف شده است و نیز او را با لقب سلطان العلما یاد کرده اند . بهاء ولد از اکابر صوفیه و اعاظم عرفا بود و خرقه او به احمد غزالی می پیوست و در علم عرفان و …
متن کامل زندگینامه مولانا جلال الدین بلخی را در مرکز تخصصی شعر و عرفان مطالعه نمایید.
مثنوی معنوی کتابی تعلیمی و درسی در زمینه عرفان ، اصول تصوف ، اخلاق ، معارف و …است . مولانا بیشتر به خاطر همین کتاب شریف معروف شده است . مثنوی معنوی دریای ژرفی است که می توان در آن غواصی کرد و به انواع گوهرهای معنوی دست یافت با آنکه تا آن زمان کتابهای ارزشمند و گرانقدری نظیر منطق الطیر عطار نیشابوری و حدیقت الحقیقت سنائی و گلشن راز شبستری از مهمترین و عمیق ترین کتب عرفانی و صوفیانه به شمار می رفتند ولی با ظهور مثنوی معنوی مولانا و جامعیت و ظرافت و نکته های باریک و …
متن کامل معرفی جامع کتاب مثنوی معنوی مولوی را در مرکز تخصصی شعر و عرفان مطالعه نمایید.
منابع و مراجع :
- شرح جامع مثنوی معنوی – دفتر اول – تالیف کریم زمانی – انتشارات اطلاعات
