شرح و تفسیر ترجیح نهادن شیر ، جهد را بر توکل و تسلیم در مرکز تخصصی شعر و عرفان دیدارجان
شرح و تفسیر ترجیح نهادن شیر ، جهد را بر توکل و تسلیم
شاعر : مولانا جلال الدین محمد بلخی
کتاب : مثنوی معنوی
قالب شعر : مثنوی
آدرس شعر : مثنوی معنوی مولوی دفتر اول ابیات 912 تا 914
نام حکایت : نخچیران و شیر
بخش : 4 از 34
آورده اند در مرغزاری خوش که نسیم آن ، بوی بهشت را معطر کرده بود و عکس آن روی فلک را منور گردانیده ، از هر شاخی هزار ستاره تابان و در هر ستاره ای سپهر حیران …. و وحوش بسیار به سبب چراخور و آب در خصب نعمت بودند ، لیکن به مجاورت شیر ، آن همه نعمت و آسایش منقص بود . روزی جمع شدند و به نزدیک شیر رفتند و گفتند : تو هر روز پس از رنج بسیار و مشقت فراوان از ما یکی شکار می کنی و ما پیوسته در بیم و هراسیم و تو در رنج و تلاش ، اکنون چیزی اندایشیده ایم که تو را از آن فراغت و …
متن کامل حکایت نخچیران و شیر را در مرکز تخصصی شعر و عرفان مطالعه نمایید.
912) گفت : آری گر توکل رهبر است / این سبب هم سنت پیغمبر است
913) گفت پیغمبر به آواز بلند : / با توکل زانوی اشتر ببند
914) رمز الکاسب حبیب الله شنو / از توکل در سبب ، کاهل مشو
گفت : آری گر توکل رهبر است / این سبب هم سنت پیغمبر است
شیر به نخچیران گفت : بله اگر توکل در سیر و سلوک سرمشق و نمونه عمل است . به علل و اسباب امور توجه داشتن هم سنت پیامبر (ص) است . [ صوفیه عقیده دارند توکل حال پیامبر است و کسب و جهد سنت او . ]
گفت پیغمبر به آواز بلند : / با توکل زانوی اشتر ببند
پیامبر (ص) با صدای بلند فرمود : در عین حال که به خدا توکل می کنی زانوی شتر را هم ببند . [ یکی از اعراب بادیه نشین ، شتر خویش را یله کرد و گفت : به خدا توکل کرده ام . پیامبر (ص) بدو فرمود : ” شترت رت ببند و در عین حال به خدا توکل کن ” پس توکل با توسل به اسباب و ابواب منافاتی ندارد . ]
رمز الکاسب حبیب الله شنو / از توکل در سبب ، کاهل مشو
ای کسی که فقط به توکل چنگ زده ای و سعی و تلاش را فرو نهاده ای . راز حدیث “الکاسب حبیب الله” را هم گوش کن و بر طبق آن عمل کن و هرگز به خاطر رعایت توکل دست از کار و تلاش مدار .
دکلمه ترجیح نهادن شیر ، جهد را بر توکل و تسلیم
سرزمین ایران از دیرباز مهد تفکرات عرفانی بوده است . از این رو در طی قرون و اعصار ، نام آورانی بی شمار در عرصه عرفان و تصوف در دامن خود پرورش داده است . یکی از این بزرگان نام آور ، حضرت مولانا جلال الدین محمد بلخی است که به ملای روم و مولوی رومی آوازه یافته است . او در ششم ربیع الاول سال 604 هجری قمری در بلخ زاده شد . پدر او محمدحسین خطیبی است که به بهاءالدین ولد معروف شده است و نیز او را با لقب سلطان العلما یاد کرده اند . بهاء ولد از اکابر صوفیه و اعاظم عرفا بود و خرقه او به احمد غزالی می پیوست و در علم عرفان و …
متن کامل زندگینامه مولانا جلال الدین بلخی را در مرکز تخصصی شعر و عرفان مطالعه نمایید.
مثنوی معنوی کتابی تعلیمی و درسی در زمینه عرفان ، اصول تصوف ، اخلاق ، معارف و …است . مولانا بیشتر به خاطر همین کتاب شریف معروف شده است . مثنوی معنوی دریای ژرفی است که می توان در آن غواصی کرد و به انواع گوهرهای معنوی دست یافت با آنکه تا آن زمان کتابهای ارزشمند و گرانقدری نظیر منطق الطیر عطار نیشابوری و حدیقت الحقیقت سنائی و گلشن راز شبستری از مهمترین و عمیق ترین کتب عرفانی و صوفیانه به شمار می رفتند ولی با ظهور مثنوی معنوی مولانا و جامعیت و ظرافت و نکته های باریک و …
متن کامل معرفی جامع کتاب مثنوی معنوی مولوی را در مرکز تخصصی شعر و عرفان مطالعه نمایید.
منابع و مراجع :
- شرح جامع مثنوی معنوی – دفتر اول – تالیف کریم زمانی – انتشارات اطلاعات